Maandelijks archief: oktober 2024

Boxmeer, en zijn veelzijdige schoenmaker.

Klokkenmaker Piet Jansen uit boxmeer. (geb. 7 mei 1886 – overl. Augustus 1982)

(Eerder beschreven in een artikel ”Piet Jansen klokkenbouwer uit Boxmeer.” van 1 April 2018 ”)

Op deze foto die ook in de, “De Gelderlander ” van 19 april 1961 heeft gestaan, staat Piet Jansen met een uurwerk en drie klokken.

Piet Jansen werkte overdag als schoenmaker voor de kost, en ging ’s avonds naar zijn andere werkplaats om klokken te bouwen, waar ook zijn broer Wim aan meewerkte.   In de jaren 1910- 1920 ontwikkelde Piet Jansen ook foto’s, dus duidelijk een man die vele interesses had voor techniek en specifiek voor klokken.

De klok links op de foto kende ik van de mijn speurtocht naar de klokken van Piet Jansen (zie het artikel Boxmeerse Vaart de Metworst en P. Hinke). De middelste klok gesigneerd met ”1763 Boxmeer “ is gerenoveerd door Piet Jansen, en de klok staat al jaren in Bleiswijk. 0p deze klok kom ik later in dit artikel nog op terug.

Piet Jansen bouwde meestal 2 klokken hier in het midden een, en rechts een met datum en maan aanduiding. De klok links is de middelste klok maar dan nu gepimt.

Piet Jansen zijn zelf gebouwde draaibank, voor linkshandige!

Freesbank (L) en draaibank (R) met hoofdaandrijving in 2017.

Zoon Martien op de foto met de draaibank van zijn vader.

De draaibank (1930) was door hem zelf gebouwd op een frame van een trapnaaimachine en zo te zien “linkshandig”. Op de foto is te zien  dat men er ook draad mee kan snijden, dus de draaibank was vernuftig gebouwd met wissel wielen.

Ook de tandwiel- freesbank (L), de frezen en verdeelschijven maakte Piet zelf. De frezen werden gemaakt van oude vijlen, en de verdeling in de verdeelschijven drukte Piet er zelf in met verschillende diameters , en kettingwielen.

De moduul frezen maakte Piet Janssen ook zelf.

De eerste klokken waren een combinatie van losse uurwerken en tandwielen gebouwd in een nieuw karkas. Later gebruikte hij ook oude uurwerken van “Schwartzwalders”, Remmen en Beckers , en gaf die uurwerken een update met een dag, week, datum, maand en jaar aanduiding.

De tandwiel- freesbank, met rechtstreekse verdeling.

Op deze foto uit 1961 staat Piet Jansen met zo’n zelfde  uurwerk als er in de middelste klok op de foto zit.

 

Foto van 6 februari 1970    De rechtse klok is van 1945.

Het uurwerk is vermoedelijk van R. Remmen uit Boxmeer.

Ook bouwde hij complete klokken met uurwerken en in staart- of stoelklok.

Onder de 12 zit een wijzerplaatje om het jaar aan te duiden, en een pal in het sleufje om het jaar in te stellen. Ook zit er een kartonnen wijzerplaat achter , waar 4 jaar op staan: 1968- 1969- 1970- en 1971 en de wijzer geeft 4 keer 12 maanden aan, dus elke 4 jaar moet het kaartje verwisseld worden.

Het linker wijzerplaatje geeft de dag aan, M t/m Zo, het rechter wijzerplaatje geeft de datum aan 1 t/m 31. En op het wijzerplaatje onder de maanfase: N= nieuwe maan. E = eerste kwartier. V= volle maan. L= Laatste kwartier.

———————————————————————-

De volgende klok komt ook van Piet Jansen, en staat in Bakel.

Piet Jansen Gesigneerd met: ” Renovat 1792 J.B. “ ( J. Beckers. Venray )

Piet Jansen Gesigneerd met: ” Renovat 1792 J.B. “ ( J. Beckers. Venray )

Piet Jansen Gesigneerd met: ” Renovat 1792 J.B. “ ( J. Beckers. Venray )

Bovenplaat klok, Renovat 1792 J.B. ( J. Beckers. Venray)

Wijzerplaat.

Signatuur plaatje.

———————————————————————————-

En nu een prachtige staartklok uit 1945 van Piet Jansen, Boxmeer.

Deze klok is geheel zelfbouw.

Signatuur plaatje.

Typische wijzerplaat voor uurwerk Piet Jansen 1945 Boxmeer.

Uurwerk staartklok, Piet Jansen 1945 Boxmeer

Uurwerk staartklok, Piet Jansen 1945 Boxmeer

Prachtige hoeksteun in, eigenstijl.

Prachtige hoekversiering, en de mal zelfgemaakt.

Model voor hoekversiering, maakte Jansen zelf.

=================================

En we hebben er meer, zoals, een Schwartzwalder 8- daags uurwerk met samengestelde wijzerplaat met maanstand en datum.

Vermoedelijk een samengestelde wijzerplaat, waar Piet Jansen van een Fries uurwerk, maan- en datum wielen heeft gemonteerd.

Het uurwerk  met de aandrijfwielen.

Detail van de vervuilde wijzerplaat.

————————————————————————————————–

Ook een stoelklok van Piet Jansen, van voor en, na restauratie. Met een  uurwerk samengesteld uit Schwartzwalder en andere onderdelen.

Stoelklok voor restauratie.

Stoelklok na restauratie.

Met tandwielen van een Schwartzwalder uurwerk, en eigen fabricaat.

Achterzijde uurwerk met slinger ophanging

Slagwerkzijde.

Bovenkant met bovenliggend anker.

 29-10-2024 Toon Michiels, Vierlingsbeek

Dit bericht werd geplaatst in ArtikelenInhoudNieuwsNieuws op 10 oktober 2024Bewerken