17 december 2017 door Toon Michiels

R.K H. Lambertuskerk van Beers.

Het uurwerk van de kerktoren van de R.K. Kerk van St. Lambertus in Beers, stond ook op mijn lijst van nog te bezoeken kerktorens.

Beers, een plaats van ongeveer 1600 inwoners, en historisch vooral bekend door de Beerse Overlaat, oftewel de “Beerse Maas”, waarvan een beeld vlak bij de kerk hier aan herinnert.

Bij het horen van de naam Beers denk ik behalve aan het monument ook aan café zaal Kaak, nu de Spijker, en aan ” ‘t Wapen van Beers “. De naam van het café zou ik veranderen in: ” ’t water van Beers ” ! Na een afspraak gemaakt te hebben met Harrie van Haren toog ik naar Beers, en gezien het weerbericht, toch maar een dikke jas meegenomen.

Kerk, begraafplaats met het oude raadhuis op de achtergrond.

Weerbericht 7 dec 2017 :

Aan zee wordt de wind in de tweede helft van de ochtend stormachtig en in de kustgebieden is kans op (zeer) zware windstoten.

Vanuit de 15e-eeuwse toren van de Sint-Lambertuskerk in Beers kijk je in noord- westelijke richting uit over de Kraaijenbergse plassen. Voordat de Kraaijenbergse plassen er waren, lag de kerk meer dan 3 kilometer van de Maas. Nu ligt de toren maar 240 meter van het water. Bijna net zo ver als wanneer vroeger de Beerse overlaat onder water liep, want water hebben ze genoeg gehad vroeger in Beers.

Trap naar Angelusklokje

Terwijl ik met Harrie de eerste trap opliep, vertelde hij dat hij nu nog alleen over is om de toren bij te houden. Voordien waren we met z’n drieën. De andere twee collega’s zijn er helaas, door een ongelukkige valpartij van een ladder en trap, niet meer. Overigens heeft de Arbo wet de toren, die uit de 15e eeuw stamt, goedgekeurd voor bezoekers, vertelde Harrie. Toch geruststellend bij het zien van het luik aan het einde van de eerste trap, dacht ik ! Buiten woei de wind alsof ik bij het vrouwtje van Stavoren over het IJsselmeer tuurde.

1746 kerk van Beers door Jan de Beijer (Collectie BHIC)

Maar binnen was het warm, dit heb ik nog niet eerder meegemaakt dat een Kerktoren zo warm was. Meestal doe je een extra trui aan als je erin gaat,” komt door de kasten van de twee zenders die nu in de toren staan”, vertelde Harrie. “Ja”, zei ik tegen Harrie, “en die geven nu wel de tijd aan”! Op de verdieping gekomen waar het uurwerk stond, keek je tegen de mooie oude balken aan van de 3e zolder. Die constructies zijn altijd weer indrukwekkend. Waarbij ik dan altijd kijk naar eventuele gaten of aanwijzingen van eerdere uurwerken. Want volgens de tekening van Jan de Beijer uit 1747 had de toren toen al een uurwerk.

Het uurwerk zelf is geëlektrificeerd, zoals wij dat noemen, en staat in een  kabinet-kast zonder naamplaatje. Diverse niet noodzakelijke onderdelen zijn er dan ook, zoals bij vele uurwerken die omgebouwd zijn, niet bewaard gebleven. Het is een uurwerk van het type Korfhage, en is gebouwd en geplaatst in 1911 door F. v.d. Kerkhoff uit Aarle- Rixtel. En vermoedelijk in 1950 door de zoon Jos van de Kerkhof voorzien van een elektrische opwinding. Wanneer het uurwerk computer gestuurd werd is mij niet duidelijk geworden.

De toren is in 2014 wel gerestaureerd. Na de nodige foto’s gemaakt te hebben, gingen we weer terug naar de begane grond. Op de eerste verdieping kwamen we het beeld van H. Antonius met het varken tegen, die het hogerop had gezocht uit voorzorg! Buiten gekomen stond ik met de neus in de wind naast het H. Hart beeld, naar het water in de verte te turen.

Vanaf de trappen voor de kerkdeur kijk je zo over het water.

Harrie van Haren turend naar de toren, met op de achtergrond het park waar het herinnering monument van de Beerse Overlaat staat.