Sint Anthonis, en zijn klokkenmakers.

Deel I door Toon Michiels, Vierlingsbeek 14-11-2014

A 171 in St. Anthonis nu Peelkant 36 was een klein houten huisje met 4 vertrekken. En daar ben ik in geboren. Na goed drie jaar verhuisden mijn ouders naar Stevensbeek. Zeven jaar later verhuisden we naar Oploo waar mijn vader vandaan kwam.

Nadat ik getrouwd was woonde ik drie jaar in Ledeacker. Dan krijg je uit ieder dorp wel wat mee. En ook doordat ik evenals mijn vader vele klokken gerepareerd heb van mensen uit de omgeving. Heden woon ik in Vierlingsbeek, en zijn na 50 jaar al deze dorpen weer een gemeente. Het leek mij daarom leuk om eens uit te zoeken welke klokkenmakers er in St Anthonis gewoond en gewerkt hebben. Mijn zoektocht hiernaar bracht ook nog enkele bijzondere verrassingen mee, maar daarover meer in de volgende artikelen, want St. Anthonis heeft wat met klokken, dat is mij inmiddels duidelijk geworden.

De uurwerkmakerij in Brabant en Limburg heeft ongetwijfeld verscheidene centra gehad. Omstreeks 1800 zouden in Sambeek, Boxmeer en omgeving veel uurwerken zijn gemaakt. – Zeker is dat verschillende leden van de familie Van Cuyk (of Kuyk) uit St. Anthonis en Boxmeer ( Een van hen was kastenmaker) uurwerken waaronder ook staartklokken hebben gemaakt. Waarschijnlijk hebben enkele, ook uurwerken van elders betrokken en ingebouwd.

**Nee! Het zijn geen geelgieters, maar ze werkten wel op tijd daar op de Brink.**

Hieronder een lijst, van de klokkenmakers uit Sint Anthonis met vet gedrukte jaartallen de tijd waarin werkten en leefden. Verschillende nazaten van, van Cuijk,( Cuyk, Cuyck of Kuijck) zijn ook horlogemaker geworden in Grave, Vierlingsbeek, Cuijk en Venray. En de nazaten van Tausch komt men vooral tegen in Schijndel en Waalwijk, van waaruit ze zich verspreid hebben over o.a. Kampen, Drunen, Elshout en Tilburg om een paar plaatsen te noemen. Vele beoefenen nog steeds het vak.

1740 tot 1796 Petrus van Cuijck , was mr. fijnsmid en bouwde zonnewijzers, torenuurwerken en staande horloges. ( Geb. 1710 (Nieukerck ?) overl. 1796 in St Anthonis.)

1761 tot 1780 Gerardus van Cuijck ( Geb. 1731 overl. 1809) is de zoon van Petrus van Cuijck en bouwde staande horloges. In het boek ”Dutch antique domestic clocks”, staat een staartklok klok afgebeeld. En er staat een staande klok van Gerardus van Cuijck in het Kempens Museum. Na +/- 1780 verhuisd hij naar Boxmeer.

1785 tot 1820 Jacobus van Cuijck is ook een zoon van Petrus van Cuijck

1780 tot 1790 Godefridus van Cuijck vanaf 1790 werkende in Escharen en Cuijk. Van hem zijn er klokken bekend. Is ook een zoon van Petrus van Cuijck.

? 1834 Martinus Remmen, (geboren 12 juli 1780?) was meester ijzersmid en heeft een kasthouder voor een gouden horloge gemaakt voor Hermanus van Cuijk in Boxmeer rond 1834.

Grofsmid Gerardus Remmen, is geboren 23 februari 1817 en gehuwd met Jacoba Heurkens uit Oeffelt heeft ook in Sint Anthonis gewoond. Het is dus wel mogelijk dat deze Remmens ook klokken hebben gebouwd, en familie was van het klokkenmakers geslacht Remmen te Well.

+/- 1831 – 1859 Antoon de Vet,( Geb. 26 febr. 1804 in Bakel en overl. 15-10-1859 te Sint Anthonis) hij was smid en horlogemaker.

+/- 1863 – 1895 Jacobus Tausch ( geb. 5-3-1840 in Kleef en Overl. 28-3-1895 te Sint Anthonis) Jacobus was caféhouder en horlogemaker.

+/- 1895 – 1938 Jacobus (Koos)Franciscus Tausch (geb. 22-12-1870 en Overl. op 6-10-1938 te Sint Anthonis) caféhouder en horlogemaker

1895 In dit jaar woonde op Rondveld Horlogemaker Adrianus Peters geb. 29 jan.1875 in Breda. Adrianus woonde van 17 aug. tot 19 nov. in bij zijn neef Egbertus Peters.

+/- ? – 1930 Martinus van Gemert Op 2-10-1930 is te St.Anthonis op 47-jarige leeftijd overleden horlogehersteller Martinus Antonius van Gemert, * 10-1-1883 te St. Anthonis. Martinus woonde in bij de famil. Remmen. Verder is er van Martinus van Gemert niets bekend.

+/- 1955 – 1960 Johan Ras, horlogemaker in Oploo ( Huize Bronlaak) en later aan de Heijenseweg in Gennep.

1958 ? – 2001 Jo Ansems horlogemaker en juwelier. Geb. 9-12-1926 te Sambeek en Overl. op 8 – 1- 2006 te Sambeek.

1970 Op een site van Jacob Venker staat:

In de jaren ‘70 ontwikkelde ontwerper en auteur Jacob (Jaap) Venker uit Sint Anthonis een zakhorloge waarop een complete sterrenhemel is te zien. Dit horloge -de Astrowatch– werd toen o.m via de boekhandel verspreid. Sinds 1984 is het niet meer verkrijgbaar als zakhorloge. Maar nog wel als plafond-ornament met een doorsnede van maar liefst anderhalve meter. Het hangt prominent bovenin de raadszaal van het gemeentehuis in Sint Anthonis. zie ook:

Hieronder nog enkele foto’s