Comtoise uurwerk met hout en glas

Door René Wetzels, Oeffelt 13 mei 2012

Klokken en uurwerken boeien me al mijn hele leven. Van de koekoeksklok die bij ons vroeger in de keuken hing tot het torenuurwerk in het gemeentehuis dat vlak bij ons huis stond. Vaak heb ik me afgevraagd wat zit er in die toren zodat aan vier zijden de wijzers aangestuurd kunnen worden. Ook mijn eerste wekker die ik uit elkaar heb gehaald en niet meer in elkaar kreeg kan ik me herinneren. Later ben ik uurwerken gaan inbouwen in zelf gemaakte kastjes en ook deze klok is daar een voorbeeld van. In deze klok zijn mijn hobby’s uurwerken repareren en houtdraaien samengevoegd en heb ik mijn affiniteit met glas kunnen uitdrukken.

Het uurwerk van deze klok is een oud Comtoise uurwerk, een zgn. spillengang. Ik kreeg dit in handen, helemaal vies en verroest, zonder bel, zonder slinger, zonder wijzers en wijzerplaat. Na ontroesten, poetsen en herstellen liep het uurwerk goed. Ik heb dit uurwerk voorzien van een wijzerplaat die is gemaakt van een door mij gedraaide ring (van Jotobahout) met daarop uitgezaagde cijfers. Normaal zaag ik de cijfers zelf, maar deze cijfers zijn gekocht. De wijzers heb ik wel zelf uitgezaagd, dit model werd regelmatig gebruikt bij Comtoises. Het middenstuk dat uit de houten ring gedraaid is, heb ik gebruikt als slingerlens. In het midden van de cijferring is een ronde glazen plaat geplaatst. De slinger zelf is een glazen staaf, waar aan beide kanten een messing bus is gemaakt. De bel is gemaakt van een wijnglas waarvan eerst de voet is verwijderd en waarbij ik in de kelk een gat heb geboord om deze te kunnen monteren.

Het mooie aan deze manier van werken met uurwerken is dat ik het uurwerk een nieuw leven kan geven. Ik kies hiervoor alleen oude uurwerken die los worden aangeboden, dus zonder slinger, wijzerplaat, etc. Ik zou het jammer vinden om een complete klok te demonteren om het uurwerk in een andere behuizing te plaatsen.